voor zingeving, spiritualiteit en ontmoeting, omdat leven meer is …

TERUGBLIK ACTIVITEITEN 2023 JANUARI - JUNI
Scrollt u door om alles te zien - U kunt de foto's vergroten door erop te klikken

30 juni 2023: PICKNICKWANDELING BOCHOLZERHEIDE

Deze vrijdagmiddag stond in het teken van onze jaarlijkse picknickwandeling. Gezien de positieve reacties die wij vorig jaar kregen werd er met veel plezier gewerkt aan de voorbereidingen. En de weergoden waren ons goed gezind dus niets stond een geslaagde middag in de weg.
Een groep van 18 mensen begon aan een wandeling van zo’n 5 km die ook bekend staat als de Vlengendaalroute met als middelpunt de Romeinse vallei van Bocholtz. We gingen op zoek naar de sporen van de Romeinen, vergezeld van mooi weer en prachtige vergezichten.
Dat deze streek de Romeinse vallei heet, is te danken aan de vele restanten uit de Romeinse beschaving die men hier heeft aangetroffen, zoals vier Romeinse villa’s een Romeinse weg en een tumulusgraf met een askist. Alles uit de periode van 75 vóór tot 200 na Christus .

We moesten het vooral hebben van de geschreven teksten en afbeeldingen om de villa’s onder de grond bedolven liggen. Het bloot leggen zou torenhoge kosten voor onderhoud met zich meebrengen. De opgegraven kostbare voorwerpen en een askist zijn te bewonderen in het Thermenmuseum in Heerlen. Geschiedkundig dus een rijke vallei maar tevens als wandelgebied een aanrader. Na al deze historie verwerkt te hebben gingen wij weer terug naar ons vertrekpunt want het hoogtepunt van deze dag was toch wel de picknick en deze was wederom verzorgd de Orma en Gerard met een heerlijke soep van Ruud. De mensen die vorig jaar al hadden deelgenomen wisten wat er te wachten stond, een vrolijk gedekte tafel met alles wat een picknick nodig heeft, heerlijke salade, stokbrood, fruit, soep en natuurlijk de koffie, thee vruchtensap en water. Voor iedereen wat wils. En dit allemaal midden in de natuur precies zoals het zich hoort. Een mooie wandeling en een heel gezellige ontmoeting waarvoor alle tafelgenoten mede verantwoordelijk waren. Volgend jaar weer!

26 mei 2023: CRANENWEYER: VRIJDAGMIDDAGWANDELING

Met een groep van twaalf wandelden we rondom het enige stuwmeer van Nederland. De ongeveer 6 km lange route begon bij Hoeve nieuw Ehrenstein. Anders dan een eerste aanblik van de beeldbepalende villa zou doen vermoeden is Nieuw Ehrenstein oorspronkelijk een boerderij. Het is in 1753 als pachthoeve van Kasteel Erenstein gebouwd. Nadat in 2006 de laatste bewoners vertrokken sloeg het verval toe maar in 2017 wordt de hoeve fors verbouwd door stichting Limburgs Landschap. De wandeling richting de dam van het stuwmeer ging over de flanken van het dal met een mooi uitzicht over de hele vallei. Het prachtige weer liet het stuwmeer van zijn mooiste kant zien. Het kreeg zijn naam in 1974 en de dam werd gebouwd om de water afvoer te reguleren richting de kom van het dorp Eygelshoven dat vaak te lijden had van wateroverlast. Voorts was het doel een recreatie gebied te realiseren om te wandelen, fietsen en vissen. De flora en fauna kregen de ruimte en nu meldt er zich soms een zeldzame ijsvogel. De wandeling voerde verder het mooie beukenbos richting kasteel Erenstein dat in 1350 werd gebouwd werd Ridder Adam van Ederen uit een bestaand woonhuis. Vanaf dat moment noemt hij zich Adam van Eyderensteyne. Erenstein is een verbastering hiervan. In de loop der eeuwen raakte het in verval, maar na een ingrijpende restauratie in de jaren 50 van de vorige eeuw is het sinds 1980 in gebruik als restaurant. De slotgracht wordt evenals het stuwmeer gevoed door de Anstelerbeek. We vervolgden onze rondwandeling het langs het stuwmeer om weer uit te komen bij ons startpunt: Hoeve Nieuw Ehrenstein. Daar werd gezellig afgesloten met een drankje op het terras genietend van het schitterende uitzicht over het dal van het enige stuwmeer van Nederland.

23 mei 2023: PELGRIMEREN IN DE EUREGIO

Op deze dinsdagavond beleefden een 17-tal bezoekers de laatste lezing van dit seizoen. Olaf Op den Kamp kwam ons aan de vooravond van de Heiligdomsvaarten in Aken en Kornelimünster vertellen over de eeuwenlange geschiedenis van Aken als bedevaartsplaats. We leerden dat er een tijd was dat Aken qua religieus aanzien op gelijke hoogte stond als Rome en Jeruzalem, evenals Keulen. Dat had men voornamelijk te danken aan Karel de Grote. Sinds de 13e eeuw worden elke 7 jaar de heilige relieken aan duizenden toegestroomde pelgrims getoond. De basis van dit alles in ontegenzeggelijk geloof, maar eromheen is ook een ware 'pelgrimsindustrie' ontstaan. En dat is niet van de laatste tijd maar evenals de heiligdomsvaarten zelf al vele eeuwen lang. Ooit begonnen met pelgrimsflessen en pelgrimshoorns heeft zich dat intussen ontwikkeld naar pelgrims-telefoonhoesjes. Zelfs de architectuur is er door beïnvloed. Dat de oude huizen in de Akense binnenstad zoveel ramen hadden vindt zijn oorsprong erin dat deze werden 'verhuurd' aan pelgrims die zo het tonen van de relieken goed konden aanschouwen. Ook platte daken werden daarvoor gebruikt en zelfs dakpannen moesten soms het veld ruimen om plaats te maken voor Pelgrims. Boeiende geschiedenis van vlak om de hoek!

20 mei 2023: VIERING 40-JARIG JUBILEUM VAN STICHTING 'DE DRIE RINGEN'

Het was een heerlijke voorjaarsdag deze 20e mei. We hadden het elf maanden moeten uitstellen wegens corona maar nu was het dan zover dat we ons 40 jarig jubileum konden gaan vieren. In de protestantse kerk De Ark in Schaesberg was alles in gereedheid gebracht. Het Bestuur en de Programma Raad verwelkomden de 50 gasten met een drankje bij binnenkomst wat deze middag meteen het feestelijke start gaf.
Het gezellige geroezemoes werd kort na 2 uur onderbroken omdat de voorzitter van de stichting, Leo Arets, de middag opende met een een woord van welkom en een speech waarin hij terugblikte op de 40-jarige geschiedenis van de 'Pastorale School Mijnstreek' en 'De drie ringen'. Hij schetste een beeld van het regionale verleden waaruit duidelijk werd waarom een zestal dekens in 1981 besloten om een Pastorale School te stichten, hetgeen op 15 juni 1982 zijn beslag kreeg. Ter gelegenheid van het 25 jarig jubileum werd de naam gewijzigd in De drie ringen en werden ook de statuten aangepast. Hij beëindigde zijn betoog met een woord van dank voor het vele werk en de inspiratie van alle mensen, bestuurders, beroepskrachten en vrijwilligers, die door hun bijdrage in die 40 jaar, De drie ringen in staat hebben gesteld om vandaag dit jubileum te vieren.
Daarna werden Kees Posthumus en Henk van Glabbeek aangekondigd en uitgenodigd het verhaal van ’Nathan der Weise’ met daarin ‘de parabel van de drie ringen’ op te voeren. Een voorstelling die zij naar aanleiding van ons jubileum hebben gemaakt. Kees, als geroemd verhalenverteller, speelde een aantal verschillende rollen uit het originele toneelstuk door bij elke rolwisseling met een ander kledingstuk op het toneel te verschijnen. En Henk speelde muziek. Prachtige bijpassende oosterse klanken toverde hij uit maar liefst 6 verschillende exotische muziekinstrumenten. Na een uur mocht het tweetal een welverdiend applaus in ontvangst nemen.
Het Bestuur van De drie ringen nodigde daarna de bezoekers uit om aan klaargezette tafels, bij een lekker aangekleed kopje koffie of thee in groepjes van 6, even aan de praat te gaan over De drie ringen, en daar ook iets over op te schrijven. De genoteerde opmerkingen en suggesties zullen worden mee genomen de toekomst in.
De middag werd afsloten met een gezellige ontmoeting bij een drankje en een hapje. Veel handen werden geschud en gesprekken gevoerd. Bij het afscheid was vaak te horen dat men het een mooie middag hadden gevonden. Dat gold ook zeker voor de leden van het Bestuur en de Programma Raad. Dank aan alle aanwezigen voor het meevieren van ons Robijnen Jubileum.

Hiernaast kunt u de tekst van Leo Arets downloaden ==>

8 mei 2023: D'R JANK VAN DE TSIET - WIM HEIJMANS

De tafels in het Sjevemethoes waren gezellig gedekt voor de pakweg 40 personen die de dialect avond van Wim Heijmans bijwoonden. Wim is de stadsdichter van Kerkrade en hij zou een aantal gedichten voordragen, waarbij hij ondersteund werd door toetsenist Wiel Hamers en zangeres Noor Vanhommerig. De avond werd ingeleid door Agnes de Pont. Zij wisselden elkaar af en daardoor ontstond er een zeer levendige voordracht. Tussen de gedichten en liedjes vertelde Wim over de waarde van de streektaal, genaamd dialect, met zijn eigen accent en tongval. Hij vergeleek dat met iets wat heel dicht bij je ware zelf staat en als het ware met de moedermelk wordt ingegeven. Het gaat er dan niet om of je het precies goed zegt, maar dat het uitdrukking geeft aan je diepste ‘zijn'. Als een kind bijvoorbeeld schrijft “ik heb je liev” dan moet je het kind eigenlijk niet corrigeren door te zeggen dat je ‘lief’ met een ‘f’ schrijft, maar de bedoeling waarderen en laten blijken dat je er blij mee bent.
Hij vertelde over zijn jeugd op de kweekschool, waar hij door de verhalen van een leraar in aanraking kwam met de filosofische richting van het existentialisme van Sartre. Die stelt individuele vrijheid, verantwoordelijkheid en subjectiviteit voorop. Ook haalde hij de Cobra-beweging aan in de schilderkunst. In poëzie, schilderkunst en muziek kan men zijn eigen gevoel uitdrukken en dat is wat hij doet in zijn gedichten in het Kerkraadse dialect. Voor zijn boek “D’r jank van de tsiet”, kreeg hij in 2019 de Sjiek Literatuurpries. Het is een boek waarin in poëtische bewoordingen een jaar beschreven wordt uit het leven van enkele mensen, die redelijk bekend zijn. Geboorte, kindertijd, het ouder worden en doodgaan passeren de revue.
Hij las enkele gedichten voor uit dit boek, onder andere over Herman van Veen, die hij bewonderde. Hij vertelde verder dat de waarde van poëzie wordt onderschat in de samenleving en hij is blij te ervaren dat er toch meer initiatieven worden ontplooid op dit vlak. Zo heeft hij met plezier gewerkt aan een project met jonge rappers.
Hij wil het bezigen van het dialect uit de carnavaleske sfeer trekken en ook promoten bij meer ernstige gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld bij de Dodenherdenking kort geleden. Het dialect zorgt dan juist voor verbinding.
Hij legde uit dat een gedicht maken niet zo maar gaat, maar dat er voorbereiding voor nodig is. Hij illustreerde dit aan de hand van het gedicht dat hij schreef en uitsprak ter gelegenheid van de eerste sterfdag van Gino, de jongen die een jaar geleden in Kerkrade werd vermoord. Wim vertelde hoe hij zich voorbereidt op zo’n voordracht. Hij wil vermijden dat het gedicht zomaar een tranentrekker wordt. Hij werkt liever met beelden, zoals de roller waar Gino thuis mee was weggereden en die later ergens terug werd gevonden. Of de zon die achter de ballonnen scheen die tijdens zijn uitvaart werden opgelaten. Deze beelden laat hij kalm op zich inwerken, zet hij als het ware in de week in zijn hoofd, en dan, op het juiste moment, veelal wanneer de zon ’s avonds ondergaat, komen de zinnen bij hem op en wordt de kiem gelegd voor een nieuw gedicht.
Wim Heijmans had de hele avond de volle aandacht van de zaal, omdat de aanwezigen geen woord wilde missen van zijn voordracht en de liedjes. Men moest toch goed opletten om het allemaal te verstaan omdat dialecten heel regionaal gebonden zijn.
In de pauze was er koffie en vla voor de bezoekers, na afloop een warm applaus voor Wim, Wiel en Noor en er vormden zich groepjes om nog even na te praten met Wim. Wederom een goed bestede avond.

Hieronder kunt u twee van de door Wim voorgedragen gedichten downloaden

28 april 2023: DE KUNST LIGT OP STRAAT - VRIJDAGMIDDAGWANDELING

Vandaag een wandeling door de Street Art hoofdstad van Nederland: Heerlen. Met een elftal wandelaars, die deze vorm van kunst van nationale en internationale kunstenaars wilden ontdekken en bewonderen. En te bewonderen was er genoeg. De weergoden waren ons zeer gunstig gezind, want het zonnetje vergezelde ons gedurende de gehele wandeling, waardoor de muurschilderingen (murals) zich in al hun pracht aan ons presenteerden. In 2005 reisde een beroemd kunstenaarsduo Os Gemeos af naar Heerlen en het kader van het project 'Weird Walls', wat gezien kan worden als aftrap voor Street Art in Heerlen, en in 2008 maakte dit duo een van de eerste permanente Street Art kunstwerken van monumentaal formaat in Heerlen. Na het diepe dal, dat de sluiting van de mijnen veroorzaakte, kreeg Parkstad mede hierdoor weer kleur op de wangen. Ongeveer 120 murals zijn er intussen te vinden, van gigantisch groot tot heel bescheiden, en allemaal zijn ze verwezenlijkt door nationale en internationale topartiesten van bekroond formaat.

Er zijn er te veel om apart te benoemen, maar een enkel werk verdient het om te belichten, namelijk het grootste Street Art kunstwerk van Europa: 'Aurora'. Het complex van 228 appartementen met 18000 m2 muuroppervlak is, samen met de bewoners, beschilderd door het Spaanse kunstenaarscollectief Boa Mistura, in opdracht van Stichting Street Art en woningcorporatie Woning Limburg. Dit gemeenschapsproject kwam in vier maanden tot stand en is een vlammend pleidooi voor een inclusieve samenleving. Op alle gevels bij elkaar is een dichtregel te lezen:‘In het hart van elke winter leeft een trillende lente’. Zo helder dat uitleg overbodig is. Na alle indrukken verwerkt te hebben was er weer tijd voor een gezellig kopje koffie.

25 april 2023: RAMADAN & EID AL FITR

De 19 belangstellenden die waren samengekomen in de parochiezaal van de HH kerk in Nieuwenhagen zouden een interessante avond beleven die in het teken stond van 'Ramadan en Eid Al Fitr’. Hiertoe was uitgenodigd Elia Hasan Khadem, die zich liet aanspreken met Ali. Ali was afkomstig uit Irak en een aantal jaren geleden naar Nederland uitgeweken. Om de eventuele taalproblemen te vergemakkelijken werd de lezing ondersteund met een PowerPoint presentatie. Hierin zaten enkele filmpjes verwerkt, zoals Arabische muziek om in een exotische stemming gekomen, een overzicht van huidige Irakese gebieden, en een geografische kaart van de vruchtbare streek tussen de rivierende Tigris en de Eufraat. Dit Tweestromenland kennen we als Mesopotamië en wordt gezien als de 'Bakermat van onze beschavingen".

Een video over dit Mesopotamië vatte kort de invloed samen welke deze oude beschaving nog steeds heeft op ons dagelijks leven, zoals indeling van de tijd en ruimte, gebaseerd op een 60-tallig stelsel, alsook de indeling in maanden, weken en dagen. Ook ons huidige alfabet en rechtssysteem zijn pakweg 5000 jaar geleden ontwikkeld in Mesopotamië. ==>

Tussendoor vertelde Ali over het opgroeien in Irak, de chemische wapens die toenmalige leiders inzetten tegen hun bevolking en de schade hiervan in zijn persoonlijk leven, zijn familiebanden en zijn komst naar Nederland.
Door zijn innemende en diep doorvoelde manier van vertellen werd duidelijk hoe groot de invloed van de Islam op zijn leven is. Hij verklaarde de 5 zuilen waarop de Islam is gebaseerd:
1. Geloof - de intense, oprechte, persoonlijke verbinding met de allerhoogste God, Allah.
2. Gebed - 5 keer per dag met gezicht naar het Oosten
3. Vasten - 1 bepaalde maand per jaar, de Ramadan, geen eten, drinken en geslachtsgemeenschap tussen ochtendschemering en zonsondergang.
4. Liefdadigheid - 5% van wat het inkomen, dat niet gebruikt wordt voor het dagelijkse leven, schenken aan behoeftigen
5. Pelgrimage - 1 keer in je leven naar Mekka of Medina.
De aanwezigen hadden veel vragen die allemaal warm en oprecht beantwoord werden.
De lezing stond in het teken van de zojuist afgesloten maand Ramadan, de vastenmaand, met het daarop aansluitende, Eid Al Fitr, het suikerfeest. Daarom werden de aanwezigen verrast op een uitgebreide keuze aan hartige en zoete etenswaren, zoals snacks met dadels, baklava, gekruide vleesballetjes met uien, (en?) en heerlijk sap gemaakt van arabische druiven, waarvoor Ali de nodige uren in de keuken had doorgebracht, en die gretig aftrek vonden.
Al met al een bijzondere avond waar de deelnemers op een verrijkende manier 2 uurtjes ondergedompeld werden in de islamitische cultuur.

20 april 2023: SAMEN ETEN & SAMEN KIJKEN: BECOMING ASTRID

Het eerste 'post-corona-programma' vliegt voorbij. Voor de laatste keer alweer dit seizoen, hebben we samen gegeten & samen gekeken. Met ruim 30 disgenoten zaten we aan tafel voor een lunch met een zweedse twist, omdat er immers ook een zweedse film op het programma stond. Ärtsoppa (gele erwtensoep) vooraf en Köttbullar (zweedse gehaktballetjes) met Lyngonsylt (veenbessenjam) bij het brood. Het viel zeer in de smaak! Evenals het opgewekte dialectgedicht van Els Heijdendael trouwens dat ze voor de lunch met ons deelde (en dat na de foto's is te lezen) én evenals de prachtige en ontroerende film: 'Becoming Astrid', over hoe gebeurtenissen op het pad van de jonge Astrid Lindgren haar levensloop zouden bepalen. Als jong meisje is de op zoek naar vrijheid en zet ze zich af tegen de strikte regels van de boerengemeenschap waarin ze opgroeit. Zo jong als ze was volgde ze haar hart, ongeacht de problemen die dat voor haar betekende. Maar ze vindt haar weg én haar vrijheid. Ook de worsteling van haar ouders wordt mooi in beeld gebracht. Ze worden heen en weer worden geslingerd tussen de conventies binnen het dorp waarin ze leven en de liefde voor hun dochter. Dat laatste wint, maar het gaat allemaal zeker niet vanzelf. Tijdens de nabespreking onder leiding van Leo Arets, bij een kopje koffie of thee met een (natuurlijk) zweeds kaneelbroodje, bleek duidelijk dat alle aanwezigen waren geraakt door het verhaal en onder de indruk van de wijze waarop het in beeld werd gebracht. Een mooie afsluiting van de lunchfilmreeks van dit seizoen!

31 maart 2023: KRUISTOCHT OP WANDELSCHOENEN - VRIJDAGMIDDAGWANDELING

Het wandelseizoen is weer begonnen! Een elftal dapperen had het treurige weerbericht getrotseerd en werd beloond met een heerlijke wandeling met slechts één miezerbuitje aan het begin, waarvoor het zelfs niet de moeite waard was om de meegenomen paraplu's tevoorschijn te halen! De tocht voerde op deze vrijdag, aan de vooravond van de Goede Week, langs een flink aantal wegkruisen in het landelijke gebied rond Ubachsberg. De wandeling begon en eindigde bij de Bernardushoeve, waar na afloop nog gezellig samen iets werd gedronken.

meer...

28 maart 2023: ENGELSE LANDSCHAPSTUINEN - EEN BELEVING

Er waren 35 belangstellenden naar de Pelgrimskerk in Brunssum voor deze lezing.
Na een kort welkomstwoord door onze voorzitter Huib Joosten, begon Olaf op den Kamp zijn boeiende verhaal. Hij illustreerde dit met prachtige foto’s en zelfs geluidsopnames van een aantal vogels. Eerst schetste hij in het kort de geschiedenis van tuinen in het algemeen. De Romeinen kleedden de omgeving van hun huis al fraai aan. Een geslaagde reconstructie van dit botanische erfgoed is te zien in de tuinen van het Gallo-Romeinse villacomplex Borg – netjes onderverdeeld in zones met verschillende bestemmingen. Zo geven in steen opgetrokken waterbekkens, venijnbomen, in geometrische vormen gesnoeide buksbomen, stenen replica’s van marmeren standbeelden en houten bruggetjes een beeld van hoe het luxueuze leven van vooraanstaande Romeinen er moet hebben uitgezien. In de Middeleeuwen waren het vooral de kruidentuinen rondom kloosters die beschreven zijn. In de Franse tijd waren tuinen met strakke geometrische patronen in de mode. Een heel bekende Franse tuinarchitect was André Le Nôtre, die onder andere de tuin van het paleis van Versailles ontwierp voor Lodewijk XIV. Voorbeelden van dezelfde stijl zijn ook te vinden in andere landen, bijvoorbeeld bij Schloss Schönbrunn nabij Wenen en in Nederland de tuin van Paleis het Loo ontworpen voor Willem III. Een van de weinige voorbeelden hiervan in Engeland is Wrest Park, een uitgestrekt park ten noorden van Londen, waar veel elementen uit Franse tuinen, zoals broderie-parterres nog aanwezig zijn. Daarop stond in Engeland een tegenstroming, terug naar de natuur. Dat is in veel Engelse tuinen te zien. Hierin is de natuur perfecter nagemaakt dan ze zelf ooit zou kunnen. Dit zijn deels grote, parkachtige tuinen die zijn aangelegd door beroemde tuinontwerpers als Lancelot 'Capability' Brown, anderzijds tuinen die door privé-personen zijn ontworpen.
Stourhead bestaat uit een uitgestrekt park rondom het landhuis. In het park, dat behoorlijke hoogteverschillen telt, staat een grote diversiteit aan exotische bomen en vele folly’s, zoals een grot, enkele klassieke tempels en een kerk. Het park oogt zo natuurlijk, dat je helemaal niet beseft dat het is aangelegd door Henry Hoare, een bankier die hier zijn eigen paradijs schiep. In het park bloeien hoge rododendrons in allerlei kleuren en rassen.
Een pareltje is de tuin bij Sissinghurst Castle. Deze tuin werd vanaf 1930 ingericht door Vita Sackville-West en Harold Nicolson en behoort tot de mooiste van Engeland. Beroemd vanwege zijn prachtige kleurkeuzes. Tuinkamers omgeven door groene buxus- en taxusmuren, waarbinnen bloeiende planten van veelal één kleur bij elkaar gezet zijn, zoals in de White Garden en Purple Garden. Daarnaast is er een Cottage Garden en vindt men er de karakteristieke Hop-Oasts, waar de hop gedroogd werd.
Olaf had nog veel meer voorbeelden, maar daarvoor was geen tijd meer. Misschien hadden we ons in de pauze iets te lang tegoed gedaan aan de ‘English Creamtea’ met het heerlijke Engelse gebak van Orma: creamscones met lemon-curd en carrotcake.
Na het dankwoord van Huib ging iedereen voldaan naar huis, naar lichaam en naar geest!

21 maart 2023: KENNISMAKEN MET DE KORAN - lezing pastioor Heemels

Er waren maar liefst 35 belangstellenden voor deze lezing: zowel voor het onderwerp als ook voor pastoor Heemels, die een zeer goede spreker is.
De pastoor maakte aan het begin meteen een aantal disclaimers omdat het voor een christen moeilijk is om over een boek van een andere godsdienst uit te wijden.
Toch wist hij de aandacht van de toehoorders goed vast te houden, zeker toen een aantal gezongen gebeden in het Arabisch uit de luidspreker klonken.
Omdat de Koran in ‘apocrief’ boek is, is er vanuit de westerse christelijke traditie, die zich zeer strikt baseert op de bijbelteksten, weinig tot geen kennis over de Koran.
Reden voor pastoor Heemels om zich in de Koran te gaan verdiepen daar grofweg een derde van de wereldbevolking uit moslims bestaat en er dus alle reden is iets van hun geloofs- en levenkeuzes te begrijpen.
De Koran is een bevestiging van boodschap van alle eerdere profeten die monotheïsme hebben gepredikt. Abraham, Moses, Elia en ook Jezus. Mohammed krijgt zijn boodschap van God omdat de mensen in de loop van de eeuwen waren afgedwaald van de leefregels die de profeten hadden doorgegeven. Het is een ‘zegel’ op alle eerdere profetiën.
Mohammed werd geboren in 569 na Christus en vanaf zijn 40e jaar kreeg hij via de aartengel Jibril (in het christendom bekend onder de naam Gabriel) de boodschap uit de schoot van God. In de loop van twintig jaar ontving hij de 114 soera’s (hoofdtukken) die samen 6236 versregels omvatten. Hij ontving ze als te reciteren, melodieus voor te dragen teksten. Koran betekent dan ook ‘Gereciteerde’. Tekst (in feite poëzie) en melodie zijn onscheidbaar met elkaar verbonden: “Schoonheid redt’.
Hij gaf de ontvangen soera’s steeds door aan een groep secretarissen om ze goed te kunnen overleveren.
Ongeveer 20 jaar na de dood van Mohammed zijn te teksten opgetekend.
Ze zijn ingedeeld naar grootte, Dus de langste soera’s eerst en de kortste als laatste.
Met uitzondering van de allereerste en belangrijkste soera: Al Fatihah – de Opening. Even belangrijk en ook inhoudelijk vergelijkbaar met het Onze Vader.
Deze soera wordt elke dag vele malen door de moslims gereciteerd.
Volgens de overlevering was Mohammed ‘analfabeet’ om te onderstrepen dat hij de teksten werkelijk van God had gekregen en niet ergens gelezen.
Pastoor Heemels maakte ons duidelijk dat er veel overeenkomsten zijn tussen de Islam en de Joodse en Christelijke godsdienst. Zo zijn ze alle drie monotheïstisch, ze hebben een Heilig Boek en er zijn profeten.
Naast Mohammed is Abraham de belangrijkste profeet. In de Koran wordt beschreven hoe Abraham de afgodsbeelden stuk sloeg en er maar één overhield. In de Bijbel lezen we hier niets over en maken we pas kennis met deze Abraham als hij 75 jaar oud is.
Pastoor Heemels las ons echter het eerste hoofdstuk voor uit de kinderbijbel Woord Voor Woord, dat precies met dit verhaal uit de Koran over je jonge Abraham begint. Het beschrijft het feitelijke ontstaan van het monotheïsme.
Het was pittige kost, maar heel boeiend. We konden in de pauze even ontspannen bij een lekkere kop koffie/thee en een keuze uit heerlijke vlaaien, die door Orma gebakken waren.
Uit de vele vragen bleek dat het onderwerp leeft. Het schort nog steeds aan echte toenadering tussen de monotheïstische godsdiensten, maar wellicht dat De drie ringen, middels een avond als deze, ons weer een stukje verder hebben gebracht.
Na afloop bedankten we pastoor hartelijk voor deze avond met een lekkere fles wijn.

Al Fatihah - De Opening

16 maart 2023: SAMEN ETEN & SAMEN KIJKEN: LE JEUNE AHMED

Voor de film “Le Jeune Ahmed” waren een dertigtal mensen naar Sint Jansheem in
Eygelshoven gekomen, waar zoals gebruikelijk een lunchbuffet klaar stond. Orma en
Gerard hadden hier voortreffelijk voor gezorgd, met broccolisoep, aardappelsalade
(geen Limburgse maar Hollandse, zoals Orma opmerkte!) en verder lekkere
broodsoorten, beleg en fruit. Een smakelijk begin van de middag.
Voorafgaand aan de maaltijd las Els Heijdendael een gedicht van eigen hand voor over ouder worden (het gedicht vindt u onder de foto's van deze middag).
Leo gaf een korte uitleg over de film. Deze ging in première op het Filmfestival van
Cannes in 2019 en won de Palm voor Beste Regisseur: de Waalse gebroeders
Luc en Jean-Pierre Dardenne, die al eerder prestigieuze filmprijzen voor hun werk ontvingen.
In het begin van de film wordt al meteen duidelijk dat Ahmed, een puber van 13 jaar,
aan het radicaliseren is: hij maakt ruzie met zijn moeder, die hij uitscheldt voor
“zuipschuit” en met zijn zusje, die naar mijn mening, te bloot gekleed gaat. Hij rent uit de huiswerkklas om naar de moskee te gaan. Juffrouw Inès leert de jongeren hedendaags Arabisch aan de hand van liedjes en niet, zoals volgens de imam zou moeten, uit de koran.
Ahmed vereert de imam die zijn radicale ideeën op hem overbrengt maar interpreteert zijn boodschap erg ongenuanceerd. Het gaat zelfs
zover, dat hij zijn lerares wil vermoorden als “afvallige”. Hij gaat haar thuis
opzoeken, met een mes verstopt in zijn kous en valt haar aan. Ze kan ontsnappen
door de deur dicht te gooien, maar is erg geschokt. De politie wordt gewaarschuwd en Ahmed komt terecht in een detentiecentrum en later in een open centrum, maar zijn radicale ideeën maar we zien dat zijn radicale ideeën toch niet veranderen en hij plant nog een poging om zijn lerares te vermoorden met een afgeslepen tandenborstel, maar dit mislukt omdat zij een confrontatie met hem niet aan kan.
Op de boerderij, waar hij enkele dagen werkt, ontmoet hij een meisje, Louise. Zij
wordt verliefd op hem en zij kussen. Dit is een grote zonde en hij bidt Allah om vergeving en vraagt aan Louise om moslim te worden opdat zijn zonde minder zwaar zal worden gewogen. Als zij weigert is hij boos. Hij ontsnapt uit de auto van zijn begeleider en rent naar het huis van zijn lerares om zijn ‘goede daad’ voor Allah alsnog uit te voeren. Maar hij valt daar ongelukkig van het dak. Hulpeloos op de grond roept hij om zijn moeder. Lerares Inès,vindt hem en hij vraagt haar om vergeving. Is hiermee het verhaal afgerond??
In de discussie die na de film volgt, wordt duidelijk, dat dit misschien het geval is,
maar het kan ook dat hij om vergeving vraagt omdat hij denkt dood te gaan. De
vraag, die de regisseurs ons eigenlijk stellen is, of Ahmed nog te redden is.
In de film zien we de standpunten van veel personen: van zijn moeder, zijn vrienden,
zijn begeleider, zijn lerares, en van Louise. Zij zien hem radicaliseren, maar kunnen
hem niet bijsturen. Betekent zijn val een ommekeer? Het abrupte einde geeft ons veel stof tot nadenken.

7 maart 2023: DE FILOSOFIE VAN PAUL VAN TONGEREN - DENKER DES VADERLANDS

Op 7 maart 2023 verzorgde dr. Frans Jespers een lezing over het werk van Paul van Tongeren, ‘denker des vaderlands' van 2021-2023.
Paul van Tongeren (Deventer, 1950) is een Nederlands filosoof en theoloog. Hij was als hoogleraar voornamelijk werkzaam in Nederland en België en is inmiddels gepensioneerd. Van zijn hand komen een 10-tal boeken waarvan dhr. Jespers er 4 liet rondgaan.

Van Tongeren is gespecialiseerd in de ethiek, de studie van de moraal. De lezing duurde 2 uur en was te kort om op alle aspecten in te gaan die er over het werk van van Tongeren te bespreken zouden zijn, maar er werd toch een goed beeld geschetst van zijn denkbeelden.

Frans Jespers greep terug op oude westerse filosofische denkbeelden die van Tongeren verder heeft uitgediept en heeft herschreven naar de huidige tijd en realiteit. Verwezen werd o.a. naar de deugdethiek - hoe te leven - van Aristoteles (384-322 v.Chr), die vooral is gebaseerd op de doelgerichte ratio van het verstand. In deze denkbeelden was nog geen ruimte voor de vrije wil. Deze is m.n. door Augustinus (354-430) naar voren gebracht. Van Tongeren heeft zich vooral verdiept in het werk van Friedrich Nietzsche (1844-1900). De lezing ging dieper in op van Tongeren’s boek ‘Het Europese Nihilisme: Friedrich Nietzsche over een dreiging die niemand schijnt te deren’.
Van Tongeren pleit voor ontvankelijkheid en passiviteit en het zich bewust zijn van de afhankelijkheid van en verbondenheid met anderen. Inmiddels was het tijd voor koffie.
Na de pauze zouden nog andere aspecten aan bod komen, doch er ontstond een levendige tafeldiscussie, o.a. rondom het thema sterven. Een thema waar van Tongeren ook regelmatig over sprak en schreef. Welk recht heb je om te beslissen over je eigen leven, dan wel je manier van overlijden? Zulk een thema gaat ons allemaal aan en maakt dan ook veel los. De groepsgrootte van 10 deelnemers was ideaal voor een intensieve meningsuitwisseling. De tijd vloog voorbij.
Na afloop mocht Frans Jespers een welverdiend applaus en complimenten in ontvangst nemen. Het smaakt naar meer.

2 maart 2023: BEZOEK AAN HET BONNEFANTENMUSEUM

Terwijl de vroege voorjaarszon uitbundig scheen, startte de rondleiding in het Bonnefantenmuseum onder leiding van de gids, een gepassioneerde kunsthistorica, voor de 11 deelnemers (jammergenoeg hadden een aantal mensen verstek moeten laten gaan vanwege een staking van het streekvervoer).
We werden geïnformeerd dat het museum zijn naam ontleent aan het ‘Convent des bons enfants (het Klooster van de goede kinderen), het klooster uit de Maastrichtse binnenstad waar het museum vanaf 1951 gehuisvest was, voordat het in 1995 verhuisde naar haar huidige locatie aan de oever van de Maas. Natuurlijk ontkwam de bijzondere architectuur ook niet aan de toelichting.
Na de uiteenzetting over het grote wandtapijt van Grayson Perry bij de ingang, ging het via de befaamde houten tap naar de eerste verdieping waar vanaf vandaag ‘De Vaandeldrager’ van Rembrandt van Rijn, uit 1636, is te bewonderen. Oog in oog staan met een echte Rembrandt heeft iets magisch.
Bij het bezoek aan aan de middeleeuwse sculpturen uit het Maasgebied, werd een bijzondere uitleg besteed aan een hedendaags beeld van een aartsengel uit was en dierenhuid.
De tentoonstelling van de Syrisch-Armeense kunstenaar Hrair Sarkissian verdiende speciale aandacht voor de manier waarop hij de wonden van de oorlogsconflicten in foto’s blootlegt, zonder de gruwelen zelf te tonen.
De tijd vervloog en de gids moest keuzes maken uit het vele dat er te zien is, zoals het werk van Pieter Breughel de Jonge.
Na een rondleiding van een dik uur volgde er een gezamenlijk warme drank in het cafetaria, waarbij er lovend gesproken werd over de gids en de, veelal emotionele, taferelen die ons getoond waren. Daarna was er nog ruim een uur de tijd om zelf het museum te verkennen omdat er nog veel meer te zien was, zoals 'A Room of One's Own’, een tentoonstelling over het werk en denken van vrouwelijke kunstenaars van diverse generaties, de sculpturen van 100 jaar Piet Killaars, de collectie 'Zilver met Schwung’ en nog veel meer. Genoeg reden om nog eens een bezoek te brengen.
Een speciaal cadeautje van de weergoden was de wandeling langs de Maas terug naar de parkeergarage: het einde van een goed bestede middag.

16 februari 2023: SAMEN ETEN & SAMEN KIJKEN: NOMAD LAND

Met 35 tafelgenoten was de parochiezaal in Eygelshoven goed gevuld. En zij waren niet voor niets gekomen. Orma en Gerard hadden een uitstekende lunch verzorgd met zoete aardappel soep, broccoli quiche en de gebruikelijke broodsoorten en beleg. Ook was er fruit, tomaat en komkommer voor de liefhebbers.
Na de lunch legde Leo de film in het kort uit. Dat was fijn om deze beter te begrijpen.
De film kreeg drie Oscars: voor de film, voor de regie en voor de beste hoofdrolspeler.
De film is gebaseerd op het boek van journalist Jessica Bruder, die voor haar verhaal maandenlang met een camper van Mexico tot Canada trok om te schrijven over Amerikanen die hun traditionele leven opgaven voor een leven “on the road”. Regisseur Chloé Zhao werkte met non-acteurs (naast de hoofdrolspeelster Frances McDormand in de rol van Fern).
Ze vroeg echte nomaden om zichzelf te spelen en dat levert authentieke beelden op van het leven van deze bijzondere subcultuur.
In Nomadland komt zestiger Fern tot de beslissing met haar busje te gaan reizen, nadat haar man is overleden en ze door de kredietcrisis ook nog eens haar baan, huis en haar bezittingen verliest. Als een moderne nomade trekt ze met haar laatste geld en minibusje door Amerika, steeds weer op zoek naar een seizoenbaantje om zichzelf en haar huis-op-wielen te onderhouden. Het is geen makkelijk leven, maar Fern komt er al gauw achter dat ze lang niet de enige is. Er blijkt een hele community van nomaden als zij te bestaan, die elkaar van tijd tot tijd treffen, tips en eten delen, gezellige kampvuurtjes maken en dansen. Vluchtige maar betekenisvolle ontmoetingen die tal van hoopvolle momenten en warme beelden opleveren. Daarnaast ziet de kijker de prachtige landschappen van Amerika.
Na de film werd er enthousiast nagepraat. Iedereen was erg onder de indruk, maar de meningen waren verdeeld over het effect dat de film op hun had. De een was jaloers op Fern en zou ook wel een dergelijk vrij bestaan willen leiden. De ander moest er niet aan denken om onder erbarmelijke omstandigheden te moeten leven.
Zo was er stof genoeg tot discussie voordat iedereen naar huis ging en daar nog kon namijmeren over deze film.

1 februari 2023: DE MOED VAN IMPERFECTIE

In de Pelgrimskerk in Brunssum luisterden een dertigtal aanwezigen vol aandacht naar de prachtige lezing door Zr. Claudia Theinert over “de moed van imperfectie”. Marina Kessels heette iedereen welkom namens de Drie Ringen.
Claudia sprak heel duidelijk en langzaam, zodat iedereen het goed kon horen en ook de inhoud tot zich door kon laten dringen. Dat was heel fijn.
Ze gebruikte in haar lezing een Power Point presentatie met interessante beelden en filmpjes, die goed illustreerden waar het om ging.
In het eerste filmpje was een papegaai te zien die meefloot op de muziek van een piano. Het klonk af en toe vals, maar hij ging vrolijk verder en genoot van zijn optreden. Deze vogel was zichzelf en hoefde niet perfect te zijn. Eigenlijk het motto van deze middag: fluit de melodie van je eigen leven, hoe imperfect ook in je eigen ogen. In de tegenwoordige maatschappij is er moed voor nodig om jezelf te zijn en je niet te conformeren aan de anderen die perfect proberen te zijn.
Deze moed kun je alleen opbrengen als je compassie hebt met jezelf en met je medemens en als je je verbonden voelt met anderen.
Eigenlijk is imperfectie inherent aan het mens zijn. Met Kerstmis zien we dat Jezus geboren wordt als een imperfect, kwetsbaar kindje.
Claudia gaf nog een voorbeeld uit de Japanse kintsugi-kunst: de stukjes van een gebroken vaas werden aan elkaar gelast met goud en zo werd de vaas meer waard dan van tevoren! Ook humor kan imperfectie behoorlijk relativeren.
Na deze uitleg was het tijd voor koffie/thee en een stuk lekkere cake, weer met liefde door Orma gemaakt.
Toen we terug waren in de zaal vroeg Claudia ons om in groepjes na te praten over de lezing en elkaar te vertellen wat ons het meeste geraakt had. Dit werd met enthousiasme uitgevoerd. Bij de terugkoppeling ervan merkte een van de deelnemers zelfs op dat hij dit groepsgesprek het beste had gevonden van de hele middag!

KINTSUGI

Tot slot vertoonde Claudia een filmpje van een danspaar: zij miste een arm en hij een been, maar ze dansten samen prachtig en vol liefde voor elkaar.
Dit was het summum van de moed van imperfectie!!
Iedereen was diep onder de indruk van deze prachtige lezing: Dank je wel Claudia en hopelijk tot een volgende keer.

24 januari 2023: LUISTERLEZING: ARVO PÄRT, GEZANT VAN DE VREDE

Er was een groep van 25 toehoorders naar de Pelgrimskerk in Brunssum gekomen voor de luisterlezing over de Estse componist Arvo Pärt door Toine Sporken. Toine betitelt hem als de 'Gezant van de Vrede.' Pärt probeert in tegenstelling tot de opzwepende en en onrustige muziek die gemeengoed is juist een rustige, kalmerende en vredige muziek te maken. Odile Smeets heette, namens De drie ringen, alle aanwezigen welkom en citeerde een uitspraak van Pärt: 'het is genoeg als een enkele toon prachtig wordt gespeeld'. Arvo Pärt is de meest succesvolle componist van dit moment, en dat nog tijdens zijn leven. Bach moest daar op wachten tot decennia na zijn dood. Toine laat ons eerst luisteren naar CANTUS IN MEMORIAM BENJAMIN BRITTEN, een componist die Pärt graag had willen ontmoeten, waar het helaas niet meer van is gekomen door de plotselinge dood van Britten. Toine schets ons de lange en moeizame weg die Pärt is gegaan om te komen tot zijn meesterwerken.

Arvo Pärt werd geboren in Estland in 1935
Na zijn studie experimenteerde Pärt met diverse compositietechnieken en kwam wegens zijn ‘onrussische muziek’ in conflict met het Sovjetregime ( Estland maakte van 1955 tot 1991 deel uit van de Sovjetunie).
Hij ervoer in de bestaande muziek veel te veel onrust en hij raakte al componerend en luisterend in verwarring.
Als hij 25 is schrijft hij NECROLOG en deze compositie geeft een indruk van zijn verwarring.
Hij raakte in een in een spirituele en professionele crisis en ging op zoek naar andere muziek.
Hij bestudeerde gregoriaanse muziek en de opkomst van de polyfonie in de renaissance. Hij trok zich een tijd terug en bestudeerde de middeleeuwse muziek waaronder die van Franse en Vlaamse componisten In die tijd trad hij toe tot de Russisch-orthodoxe Kerk, die toen in de Sovjet Unie verboden was..
In 1971 maakte hij zijn rentree met SYMPHONIE NR 3. Hij noemde dit ‘blijde muziek’. Blij omdat hij zich had ontworsteld aan zijn langdurige depressie. In deze compositie is de invloed van de Nederlandse componisten te herkennen, waarin zowel middeleeuwse als barokke elementen te horen zijn.
Na deze periode sloeg Pärt een andere weg in. Hij begon muziek te maken die hij zelf tintinnabuli-stijl noemt (het Latijnse tintinnabuli betekent klokjes of belletjes). De muziek is geïnspireerd op geluid van bellen of klokken. Bellen en klokken markeren de stilte. Hij schreef toen onder meer, CANTUS IN MEMORIAM BENJAMIN BRITTEN.
Hij zegt: ‘De stilte moet langer zijn, in deze muziek gaat het om stilte. Het geluid is er om de stilte te omhullen’. Dat hij de menselijke stem het mooiste instrument vond wordt onderstreept met vocale werken zoals MAGNIFICAT
Hij heeft na een lange en moeilijke zoektocht zijn muziek gevonden. Stille en vredige muziek. Hij geeft zijn muziek aan de mensen. Ze mogen deze naar eigen welbevinden beluisteren en spelen. Zo probeert hij de vrede bij en in de mensen te brengen.
In 1980 verliet Pärt Estland en emigreerde hij naar Wenen. Een jaar later verruilde hij de Oostenrijkse hoofdstad voor West-Berlijn. Daar bleef hij wonen om pas in 2010 weer naar Estland terug te keren.
Toine sloot de middag af met het meest bekende en meest uitgevoerde werk van Pärt: SPIEGEL IM SPIEGEL UIT 2004.
Het was een inspirerende, boeiende en vredige middag! Dank je wel Toine!

delen van de genoemde muziekstukken kunt u beluisteren door op de betreffende link te klikken

19 januari 2023: SAMEN ETEN & SAMEN KIJKEN: THE CHILDREN ACT

Zo'n 23 bezoekers hadden de sneeuw en vrij slechte wegen getrotseerd om samen aan tafel te gaan en de film The Children Act te bekijken. Het was een 'snert' lunch, wat mooi paste bij de sneeuw buiten en het viel bij iedereen zeer in de smaak, dus dat was alvast een goed begin. De film vroeg wat extra aandacht om te starten met de juiste ondertiteling, maar eenmaal op gang bleek deze alleszins het wachten waard te zijn geweest. De film wordt naast het verhaal gedragen door prachtige hoofdrollen van Emma Thompson (rechter Fiona Maye) en Stanley Tucci (haar man). Ook de prachtige muziek maakte indruk. Fiona krijgt een zaak over de 17-jarige aan leukemie lijdende Jehova’s getuige, Adam Henry (een heel mooie rol van Fionn Whitehead) die vanwege zijn geloof een bloedtransfusie weigert. De film gaat over het maken van keuzes en roept veel vragen op. De antwoorden blijven in de lucht hangen. Wat wijsheid is mag ieder voor zichzelf afwegen.
In het nagesprek bij een kopje koffie of thee, bleek dat het verhaal iedereen had geraakt. Je kunt in het leven voor onmogelijke keuzes komen te staan. Waardoor laat je je dan leiden? Wat is de goede keuze en wat de verkeerde? De impact op je leven van die dingen waarvan je als kind hebt geleerd dat ze goed of juist heel slecht zijn is zeer ingrijpend, daaraan houden we ons vast als we moeten kiezen. De bezoekers konden daar ook wel voorbeelden uit hun eigen leven over aangeven. Bij het afscheid aan het eind van de middag was iedereen het er over eens dat het een heel mooie middag was geweest. Dank aan alle aanwezigen!

14 januari 2023: DE DRIERINGENLEZING / COLLEGETOUR MET PETRA DASSEN

Zo’n 60 gasten waren naar het Sjevemethoes gekomen voor de nieuwjaarsbijeenkomst van De drie ringen. Mevrouw Petra Dassen, burgemeester van Kerkrade was de eregast en we mochten haar bevragen: over haar werk, over haar leven en over haar inspiratie. Het werd een warme en verrassend persoonlijke ontmoeting!
De middag werd geopend door Orma de Graaf, secretaris van het bestuur van Stichting De drie ringen. Zij heette iedereen van harte welkom, legde kort uit waar De drie ringen voor staat en wenste iedereen een heel mooi 2023 toe.
Vervolgens voerde Leo Arets, lid van de programmaraad van De drie ringen, een gesprek met Petra Dassen.
Dat gesprek bewoog zich van de eerste vioolles op vierjarige leeftijd, via verhaal halen bij de inwonende oma, het (ontbrekende) voortgezet onderwijs in Kerkrade en via een bierviltje naar 'Het Martin Buber' en naar burocratie.
Het ging over spelen in het Kerkraads Symphonie Orkest, de erfenis van de mijnen, die nog altijd als een last op Kerkrade drukt, en over houvast aan het geloof: het Rooms Katholieke geloof waarin ze is opgegroeid, zowel als de rijkdom van de oecumene, én het geloof in de mensen. Maar ook over geloof in de kracht van de samenleving.
Over onverwoestbaar optimisme, uitgaan van wat er wél is, van wat wél kan en dat omzetten naar beleid. Over korte termijn denken en lange adem.
Er werd gesproken over de kleine gebaren tussen mensen die een enorme impact hebben, over verbinding.
We hadden het over de opvang van vluchtelingen, over zorg voor elkaar, zorg voor en door de gemeente en eigen verantwoordelijkheid. Verantwoordelijkheid voor eigen keuzes, voor elkaar en voor de aarde. Maar ook over gewone gesprekken als gezin aan de keukentafel.
De tijd vloog voorbij.
Ook de bezoekers mochten zich in het gesprek mengen en dat deed men ook. Na ongeveer 5 kwartier rondde Leo Arets het gesprek af en een compliment voor zijn gespreksleiding is zeker op zijn plaats.
Orma de Graaf mocht Petra Dassen namens alle aanwezigen en Stichting De drie ringen danken voor haar aanwezigheid, haar openheid en haar aanstekelijke optimisme. Daar hoorde ook nog een mandje met cadeautjes bij, toegespitst op de smaak van de Kerkraadse burgemeester. Een burgemeester waar Kerkrade heel blij méé en heel trots óp mag zijn. Ze werd immers uitgeroepen tot de beste bestuurder van Limburg en genomineerd voor de titel van beste bestuurder van het land.
De middag werd afgesloten met een gezellig samenzijn bij een drankje en wat lekkere hapjes. Mw. Dassen had kennelijk ook zelf plezier beleefd aan deze ontmoeting want tijdens deze ongedwongen nazit nam ze meer dan ruim de tijd om met diverse bezoekers een gesprek aan te gaan.
Een zéér geslaagd begin van 2023!